Në Shqipëri nuk ekziston asnjë sistem statistikor, për aksidentet dhe lëndimet në punë, si dhe lëndimet me pasoja vdekjeje apo sëmundjeve të tjera që lidhen me profesionin. Në përputhje me rregulloret ligjore, ekziston një detyrim për regjistrimin e aksidenteve dhe sëmundjeve në punë, por ky kuadër ligjor nuk e mbulon çështjen e një baze të dhënash të vetme në këtë fushë.

Ky përfundim është pjesë e një studimi, financuar nga Bashkimi Europian, i cili bashkon studimet e disa vendeve në rajonin e Ballkanit Perëndimor, përmbledhje e vitit 2018, përfshirë Maqedoninë, Shqipërinë, Serbinë, Kosovën dhe Malin e Zi, lidhur me sistemet e sigurisë dhe shëndetit në punë.
Sipas studimit, në Republikën e Shqipërisë ekziston një program kombëtar dhe nismë e propozuar nga institucionet shtetërore, partnerët socialë dhe shoqëria civile në ngritjen e vetëdijes për promovimin e sigurisë dhe shëndetit të punës, nëpërmjet promovimit të broshurave dhe veprimtarive të tjera mediatike.

Kryesisht, aktivitetet e shëndetit dhe sigurisë në punë realizohen dhe zhvillohen me mbështetjen e BE-së – Agjencisë për Sigurinë dhe Shëndetin në Punë, Bashkimin Europian, mbështetjen e Organizatës Ndërkombëtare të Punës, Fondacionit “Friedrich Ebert” etj. Këto aktivitete përbëhen nga tryeza të rrumbullakëta për diskutim, broshura të gatshme, fushata ndërgjegjësimi publik etj. Këto aktivitete zhvillohen me ndihmën e institucioneve shtetërore, sindikatave dhe disa trajnime të drejtpërdrejta me punëtorët dhe industritë me rrezik të lartë për aksidentet në punë dhe sëmundjet profesionale.

Përveç këtyre veprimtarive, BE-ja – Agjencia për Sigurinë dhe Shëndetin në Punë, në kuadër të Punës Europiane të Sigurt dhe Sektorit Shëndetësor, ofron postera, broshura dhe publikime të tjera të shëndetit publik dhe të sigurisë të qarkulluara në të gjitha degët rajonale, aktivitete, si dhe lëndë të veçanta në shkollat profesionale.

Nuk raportohet

Sipas studimit, çdo ngjarje duhet t’i transferohet menjëherë punëdhënësit nga personi përgjegjës në vendin e punës ose nga çdo person tjetër që dëshmon ngjarjen dhe ndodhjen e tij dhe kjo gjë ndodh pak ose aspak në Shqipëri.

Subjektet me detyrë për të njoftuar dhe për të drejtuar janë: Së pari, ata janë punëdhënës. Kjo është për shkak se punëdhënësi është i detyruar t’i njoftojë menjëherë ato për ngjarjet: 1.1. Inspektorati Shtetëror i Punës 1.2. Instituti i Sigurimeve Shoqërore; 1.3. Prokuroria, në rast aksidenti fatal, ose në raste të tjera në të cilat mund të preket; 1.4. Institucionet e tjera, të pajisura me përkufizimet e rregulluara me akte nënligjore, kur shkeljet klasifikohen si krime.

Përveç punëdhënësve, detyra për të aplikuar dhe për të drejtuar mjekët në vendin e punës, mjeku i familjes ose institucione të tjera publike ose private, deklarojnë sëmundje profesionale të zbuluara gjatë ekzaminimit mjekësor ose trajtimit mjekësor. Shfaqja e një sëmundjeje profesionale sipas definicionit, duhet t’i raportohet Inspektoratit Shtetëror të Punës dhe Inspektoratit Sanitar Shtetëror, pas identifikimit të specialistit të mjekut që rasti është i sigurt./monitori/