Gratë që urrejnë burrat? E vërteta pas mizandrisë që po trazon debatet gjinore

23:03 | 8 Prill 2025
R J

Në një botë gjithnjë e më e ndjeshme ndaj çështjeve gjinore, disa terma marrin gjithnjë e më shumë vëmendje në debatin publik. Një prej tyre është mizandria, që shpesh shihet si e kundërta e mizogjinisë

Por çfarë do të thotë realisht? A është një fenomen i vërtetë apo thjesht një reagim ndaj vëmendjes në rritje që i kushtohet diskriminimit ndaj grave?

Çfarë është mizandria?

Fjala “misandri” vjen nga greqishtja e vjetër: misos (urrejtje) dhe aner/andros (burrë, mashkull). Në kuptimin e saj të drejtpërdrejtë, do të thotë urrejtje ndaj burrave.

Ndryshe nga mizogjinia — e cila ka një histori të gjatë dhe është e njohur si një problem sistemik — mizandria është një term më i ri dhe shpesh shihet si i debatueshëm. Arsyeja?

Ndërkohë që mizogjinia është e lidhur me struktura të rrënjosura në shekuj patriarkalizmi, mizandria konsiderohet më shumë si një reagim personal, një qëndrim individual sesa një sistem i organizuar shtypjeje.

Çfarë do të thotë “mizandrik”?

Fjala “mizandrik” përdoret si mbiemër për të përshkruar qëndrime, sjellje apo deklarata që shprehin përçmim apo armiqësi ndaj burrave. Pra, nëse dikush mban qëndrime armiqësore ndaj gjinisë mashkullore, quhet mizandrik.

Kush është një person misandrik?

Nuk është e lehtë të përkufizosh një person mizandrik. Në përgjithësi, është dikush që ushqen ndjenja negative ndaj burrave, që shfaqen në forma të ndryshme: nga paragjykimet e përgjithësuara deri te bindja se burrat janë më të ulët, apo në sjellje diskriminuese.

Megjithatë, shumë studiues theksojnë se misandria nuk përbën një shtypje strukturore dhe shpesh është thjesht një shprehje personale frustrimi, jo një sistem i organizuar diskriminimi.

A ekzistojnë gratë mizandrike?

Shpesh dëgjojmë të flitet për gra mizandrike — zakonisht për të përshkruar gra që kritikojnë burrat apo që përqafojnë feminizmin në mënyrë më radikale. Por është thelbësore të dallojmë mes mizandrisë dhe feminizmit:

Feminizmi ka lindur për të kërkuar barazi mes gjinive.

Misandria nënkupton një urrejtje të përgjithshme dhe të verbër ndaj burrave — që nuk përputhet me thelbin e feminizmit.

Problemi lind kur termi “mizandri” përdoret për të delegjitimuar kauza të drejta feministe, duke ngatërruar kritikën sociale me urrejtjen ndaj gjinisë mashkullore.

Perceptimi publik dhe debati

Në fjalor, misandria përkufizohet si urrejtje apo aversion ndaj burrave. Por në praktikë, përdorimi i saj është shpesh i paqartë. Disa e shohin si një realitet, të tjerë si një term të përdorur për të sulmuar lëvizjet për të drejtat e grave. Perceptimi ndryshon nga kultura në kulturë dhe nga individi në individ, çka e bën këtë temë të ndërlikuar dhe shpesh polarizuese.

Mizandria dhe mizogjinia: dy anë të së njëjtës medalje?

Ky është një debat i zakonshëm. A janë të barabarta këto dy fenomene?

Mizogjinia është një problem i thellë dhe historik, i mbështetur nga kultura patriarkale dhe i reflektuar në ligje diskriminuese, pabarazi pagash, dhunë gjinore.

Mizandria, nga ana tjetër, nuk ka pasur kurrë ndikim të tillë sistemik dhe shfaqet më shumë si qëndrim personal apo si një diskurs kritik ndaj burrave, shkruan Living.

Mizandria në psikologji

Nga një këndvështrim psikologjik, mizandria mund të lindë si reagim ndaj përvojave negative personale, zhgënjimeve, apo padrejtësive të përjetuara në një shoqëri të perceptuar si e padrejtë. Disa e lidhin me trauma apo me mosbesim të akumuluar në kohë.

Për shumëkënd, misandria është vetëm një koncept teorik që përdoret në debate akademike ose në rrjetet sociale. Për të tjerë, është një reagim emocional ndaj historisë së pabarazisë gjinore. /Telegrafi/

Shpërndaje në rrjete sociale