Një zyrtar i lartë i NATO-s i ka thënë CNN-it se beson që Rusia po i heton pikat e dobëta në mbrojtjen e NATO-s dhe po mbledh informacione se sa larg është e gatshme të shkojë aleanca për të mbrojtur hapësirën e saj ajrore, një shqetësim që ministri i Mbrojtjes i Gjermanisë, Boris Pistorius, e përsëriti këtë javë.
Aleatët e NATO-s janë të ndarë në qëndrime nëse aleanca duhet ta bëjë politikë rrëzimin e avionëve luftarakë rusë që shkelin hapësirën ajrore të NATO-s. Disa vende, përfshirë SHBA-në, Poloninë dhe vendet baltike, sinjalizojnë se shkeljet e ardhshme duhet të përballen me forcë, ndërsa të tjera, përfshirë Gjermaninë, kërkojnë më shumë përmbajtje.

Çështja u vu në pikën kulmore gjatë një takimi urgjent të Këshillit të Atlantikut të Veriut të martën, i cili u thirr nga Estonia, pasi tre avionë luftarakë rusë shkelën për 12 minuta hapësirën ajrore të saj javën e kaluar.

Përfaqësues nga disa vende, përfshirë Poloninë dhe Estoninë, donin që deklarata e përbashkët pas takimit të sqaronte se çdo shkelje shtesë nga Rusia, përfshirë nga avionët me pilot, do të përballej me forcë, sipas dy zyrtarëve të NATO-s të njohur me diskutimet – diçka që NATO-ja ka autoritetin ta bëjë nëse është e nevojshme.

Por Gjermania dhe disa vende të Evropës Jugore kërkuan heqjen e retorikës së tillë nga deklarata, kanë thënë zyrtarët e NATO-s, duke u shqetësuar se ishte shumë përshkallëzuese.

Gjenerali më i lartë amerikan për Evropën, Alexus Grynkewich, i cili shërben si komandant suprem i Forcave Aleate të NATO-s për Evropën, gjithashtu i la disa vende në takim në heshtje kur tha se inkursioni rus në Estoni ka të ngjarë të ketë qenë aksidental duke pasur parasysh mungesën e përvojës dhe trajnimin e pamjaftueshëm të pilotëve rusë.

Deklarata përfundimtare, e miratuar nga të 32 vendet anëtare, përfundoi diku në një mes.

“NATO-ja dhe aleatët do të përdorin, në përputhje me të drejtën ndërkombëtare, të gjitha mjetet e nevojshme ushtarake dhe joushtarake për të mbrojtur veten dhe për të penguar të gjitha kërcënimet nga të gjitha drejtimet. Ne do të vazhdojmë të përgjigjemi në mënyrën, kohën dhe fushën që zgjedhim ne”, thuhet në deklaratë.

Episodi vuri në pah sa e vështirë do të jetë të arrihet konsensus për këtë çështje, kanë thënë zyrtarët, edhe pse Rusia ka vazhduar të shtyjë kufijtë e sulmeve të saj kundër Ukrainës, duke u futur vazhdimisht kohëve të fundit në territorin e NATO-s – dhe vendosjen e aseteve të saj ushtarake pranë Evropës.

Edhe presidenti Donald Trump, i cili është përpjekur prej kohësh ta trajtojë Rusinë me butësi, dha mendimin e tij të martën, duke thënë “Po, mendoj”, kur u pyet nëse mendon se NATO-ja duhet të rrëzojë aeroplanët rusë që shkelin hapësirën e saj ajrore./CNN