Sensorët e vegjël me bazë diamanti mund të ndihmojnë në përcaktimin nëse kanceri i gjirit është përhapur në nyjet limfatike përreth, sipas studiuesve.

Shkencëtarë në Mbretërinë e Bashkuar kanë zhvilluar një mënyrë të re për të ndjekur rrugëtimin e kancerit të gjirit në trup – duke përdorur diamante.

Kur kanceri përhapet, vendi i parë ku shkon zakonisht janë nyjet limfatike afër tumorit. Aktualisht, mjekët përdorin gjurmues radioaktivë ose ngjyrues fluoreszent për të identifikuar qelizat kancerogjene dhe për të përcaktuar sa është përhapur sëmundja.

Megjithatë, këto metoda kanë disa kufizime: disa pacientë mund të jenë alergjikë ndaj ngjyruesve, ndërsa disa spitale nuk kanë pajisjet apo kushtet për të trajtuar materiale radioaktive në mënyrë të sigurt.

Tani, studiuesit kanë ndërtuar një sensor të ri, i cili ofron një alternativë jo toksike dhe jo radioaktive.

Gjatë ose para ndërhyrjes kirurgjikale për kancerin e gjirit, mjekët mund të injektojnë një lëng gjurmues magnetik në tumorin e pacientit. Ky lëng udhëton drejt nyjeve limfatike – ashtu si edhe qelizat e kancerit që janë përhapur.

Për të ndjekur lëngun dhe për të identifikuar cilat nyje limfatike duhet të hiqen gjatë operacionit, mjekët do të përdorin një sensor magnetik me një diamant të vogël në majë, sipas studiuesve. Diamantet përmbajnë të ashtuquajturat “qendra bosh azoti” – ose “qendra ngjyrash” – të cilat janë në gjendje të zbulojnë fusha shumë të dobëta magnetike.

“Këto qendra ngjyrash i lejojnë diamantet të zbulojnë ndryshime shumë të vogla në fushën magnetike dhe gjithashtu i japin diamantit një ngjyrë rozë shumë të bukur,” tha Gavin Morley, bashkautor i studimit dhe profesor i fizikës në Universitetin e Warwick, në një deklaratë.

Ekipi i Morley arriti të zvogëlojë majën e sensorit në vetëm 10 milimetra, gjë që, sipas tyre, e bën atë sensorin e parë me diamant që është mjaftueshëm i vogël për t’u përdorur gjatë ndërhyrjeve kirurgjikale dhe që mund të zbulojë lëngun magnetik gjurmues.

Rezultatet e këtij studimi u publikuan në revistën Physical Review Applied. Studiuesit nuk raportuan ndonjë financim nga kompania Endomagnetics Ltd, e cila prodhon lëngun gjurmues magnetik që u përdor në eksperiment.

Dr. Stuart Robertson, kirurg për kancerin e gjirit në Angli, tha se sensorët magnetikë tashmë përdoren rregullisht për të përcaktuar nëse kanceri i gjirit është përhapur në nyje limfatike.

Qasja e re, sipas tij, mund të ndihmojë në “përmirësimin dhe përpunimin e mëtejshëm të teknologjisë magnetike”.