Ndërkohë që deri më tani nuk ka pasur ndërprerje të mëdha në furnizimin global me naftë, sulmet ndaj Iranit – nga Izraeli dhe më pas nga SHBA-ja – i kanë tronditur investitorët, duke rritur çmimet e ardhshme të naftës me rreth 10%, mes frikës se Irani mund të hakmerret duke ndërprerë transportin detar në Ngushticën e Hormuzit.

Nga perspektiva e ekonomisë globale, ka pak vende me rëndësi strategjike. Rruga ujore, e vendosur midis Gjirit Persik dhe Gjirit të Omanit, është vetëm 21 milje e gjerë në pikën e saj më të ngushtë. Është e vetmja mënyrë për të transportuar naftë bruto nga Gjiri Persik i pasur me naftë në pjesën tjetër të botës. Irani kontrollon anën e saj veriore.

Rreth 20 milionë fuçi naftë, rreth një e pesta e prodhimit global ditor, rrjedhin nëpër ngushticë çdo ditë, sipas Administratës Amerikane të Informacionit për Energjinë (EIA), e cila e quajti kanalin një “pikë kritike të mbytjes së naftës”.

Të dielën në mbrëmje, pas sulmeve ajrore amerikane në tre nga objektet bërthamore të Iranit, nafta e papërpunuar Brent, çmimi global i referencës, u rrit për një kohë të shkurtër mbi 80 dollarë për fuçi, sipas të dhënave të Refinitiv, hera e parë që kjo ndodh që nga janari. Përpara konfliktit, çmimet kishin luhatur kryesisht midis 60 dhe 75 dollarëve për fuçi që nga gushti i vitit 2024.

Nëse çmimet e naftës do të rriten më tej tani varet nga reagimi i Iranit. Rob Thummel, menaxher i lartë i portofolit në firmën e investimeve në energji Tortoise Capital, i tha CNN se një ndërprerje e mundshme e rrugës detare të kontrolluar nga Irani do të shkaktonte një rritje të çmimeve të naftës drejt 100 dollarëve për fuçi.

Një mbyllje e Ngushticës do të jetë veçanërisht e dëmshme për ekonomitë aziatike të cilat mbështeten në naftën bruto dhe gazin natyror që transportohet përmes rrugës./Arbresh.info/